↑ Thomas S. Barthel’s The Eighth Land: The Polynesian Settlement of Easter Island (Honolulu: Đại học Hawaii 1978; nguyên tác xuất bản bằng tiếng Đức năm 1974)
↑ Xem Steven Fischer (1994). Rapanui's Tu'u ko Iho Versus Mangareva's 'Atu Motua. Evidence for Multiple Reanalysis and Replacement in Rapanui Settlement Traditions, Easter Island. The Journal of Pacific History, 29(1), 3-18. Xem thêm Rapa Nui / Geography, History and Religion. Peter H. Buck, Vikings of the Pacific, Nhà in Đại học Chicago, 1938. tr. 228-236. Phiên bản trực tuyến.
↑ Jared Diamond. Collapse: How Societies Choose to Fail or Succeed. Penguin Books: 2005. ISBN 0-14-303655-6. Chương 2: Twilight at Easter tr.79-119. Xem trang 89.
↑ Heyderdahl Thor. Easter Island - The Mystery Solved. Random House New York 1989.
↑ Không có nghi ngờ về việc tầng lớp quý tộc Polynesia trên đảo Phục Sinh đã thực hiện việc kéo dài tai cho tới tận cuối thế kỷ 19, nhưng nguồn gốc có thể của việc này là từ Nam Mỹ cũng được ghi nhận. Các thủ lĩnh Inca từng được những người Tây Ban Nha gọi là Orejones ("tai to") do dái tai của họ đã từng được làm phình to một cách nhân tạo để đeo những chiếc khuyên tai to bằng vàng mà họ rất thích đeo. Xem Inca Land - Explorations in the Highlands of Peru của Hiram Bingham, 1912. Phiên bản trực tuyến.
↑ Trong tiếng Rapanui, từ này phát âm như là "eepe" "nghĩa là "to khỏe", tuy nhiên William Thomson lại viết nó thành "epe" trong cuốn sách năm 1886 của ông. Te Pito o Te Henua phiên dịch nó như là một phần của thuật ngữ "tai dài". Những người không chuyên môn đã phát âm nó theo cách này kể từ đó và ý nghĩa gốc đã trở thành phức tạp, tuy nhiên đối với tiếng Rapanui thì "hanau eepe" nghĩa là "sinh ra to khỏe" và ý muốn nói tới những người có đẳng cấp cao, trái với "hanau momoko" nghĩa là "sinh ra như con thằn lằn" hay những người đẳng cấp thấp, không phải "tai ngắn".
↑ So sánh điều này với các truyền thống Nam Mỹ ghi chép trong thế kỷ 16, trong đó vua Inca Tupac Inca Yupanqui được coi là đã thực hiện một chuyến thám hiểm Thái Bình Dương dài gần 1 năm vào khoảng năm 1480, việc gặp "người da đen" và tìm thấy các hòn đảo Nina và Hahua chumpi. Truyền thuyết này cũng cho rằng những cuộc du hành cũng đã được thực hiện từ sớm hơn. Xem History of the Incas của Pedro Sarmiento de Gamboa, 1572. Phiên bản trực tuyến, tr. 91; tiếng Anh.
↑ Phiên bản này do J.L. Palmer ghi lại năm 1868. Xem Heyerdahl. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các truyền thuyết có thể chịu ảnh hưởng của tình hình trong thập niên 1860: Cuộc chiến dữ dội xảy ra trên đảo giữa cư dân trên đảo và những người di cư để tranh giành đất đai và tài nguyên.
